Unia Europejska

Stokfiszewski: Agora 99, czyli dobro wspólne

1 listopada pod hasłem „Zadłużenie, prawa i demokracja” w Rzymie rozpoczyna się AGORA 99.

To największe spotkanie działaczy i zaangażowanych obywateli w Europie, skupiające gości z kontynentu i z regionu Morza Śródziemnego.

Pomysł narodził się w maju 2012 r. podczas blokady finansowej dzielnicy Frankfurtu (Blocupy Frankfurt), w której mieści się m.in. Europejski Bank Centralny. Działacze biorący udział w tym wydarzeniu uznali za konieczne stworzenie platformy umożliwiającej bezpośrednie spotkania i refleksję nad sytuacją społeczno-polityczną oraz planowanie i koordynację wspólnych działań na kontynencie, jak również zacieśnianie współpracy z ruchami społecznymi w krajach arabskich. Tak powstała AGORA 99.

Pierwsze spotkanie miało miejsce w Madrycie od 1 do 4 listopada 2012 r. Około 400 osób uczestniczących w Arabskiej Wiośnie, europejskich ruchach Indignados, Occupy i inych dyskutowało na temat wizji zachodzących przemian oraz koordynowało wspólne działania w nadchodzących miesiącach. W trzech grupach roboczych ustalano stanowisko ruchów społecznych w kwestiach gospodarczych, praw obywatelskich oraz kształtu demokracji. Efektem pierwszej AGORY 99 była m.in. akcja protestacyjna For a European Spring, odbywająca się w większości krajów kontynentu. Wszystkie dokumenty opracowane podczas zjazdu, zapisy wideo przebiegu spotkań grup roboczych, warsztatów i okrągłych stołów dostępne są w archiwum strony internetowej AGORY.

Gospodarzem tegorocznego spotkania jest włoski kolektyw ESC. Grupa powstała dekadę temu jako ruch studencki na rzymskim uniwersytecie La Sapienza w proteście przeciw reformie bolońskiej. Wyrosły z tradycji operacjonistyczno-autonomicznej aktyw zajmuje się działalnością społeczną, edukacyjną, kulturalną i naukową. Patronem grupy i współautorem niektórych z jej dokumentów  jest włoski filozof Paolo Virno – jeden z intelektualistów aresztowanych w latach 70. na fali fałszywego przypisywania środowisku akademickiemu związków z lewicowym terroryzmem – który był profesorem wielu działaczy ESC.

Dziś ESC jest jednym z najaktywniejszych kolektywów we Włoszech. Prowadzi centrum społeczno-kulturalne ESCAtelier, magazyn internetowy DianamoPress, niezależny uniwersytet LUM (Libera Università Metropolitana), autonomiczną rozgłośnię RadioSonar oraz współkoordynuje działania rzymskich grup aktywistycznych skupionych w sieci UniCommon. Bierze także udział w inicjatywach kulturalno-politycznych (m.in. wspierając procesy uspołeczniania instytucji takich jak Teatro Valle Occupato i Nuovo Cinema Pallazzo).

1 czerwca 2013 r. wraz z grupą robotników, prekariuszy, studentów i rzymskich aktywistów działacze ESC rozpoczęli okupację fabryki firmy RSI w Rzymie, przekształcając ją w centrum społeczno-edukacyjne, służące zatrudnionym w zakładzie pracownikom, studentom, mieszkańcom Rzymu zainteresowanym programem centrum oraz emigrantom, którzy mogą uczestniczyć m.in. w lekcjach języka włoskiego (jego znajomość jest wymagana przy ubieganiu się o azyl we Włoszech lub włoskie obywatelstwo). Na terenie fabryki odbył się również organizowany przez Pawła Althamera Kongres Rysowników. Fabryka będzie głównym miejscem wydarzeń podczas tegorocznej AGORY 99.

Okupacja fabryki RSI, wywiad (autorka: Maria Stella Scordo)

Po fali demonstracji i okupacji przestrzeni publicznych, jaka miała miejsce w roku 2011, nowe ruchy społeczne skupiają się przede wszystkim na pracy organicznej: kreowaniu alternatywnych przestrzeni dla mieszkalnictwa, edukacji, kultury i polityki, sieci samopomocowych, niezależnych źródeł wyżywienia i systemów wymiany dóbr oraz usług poza obiegiem walutowym. Po drugie zaś dokładają wszelkich starań, by ujednorodnić, a zarazem umiędzynarodowić działania poszczególnych ruchów, kolektywów aktywistycznych i stowarzyszeń obywatelskich w celu wypracowania silnej sieci oddziaływania społecznego i politycznego. AGORA 99 jest jednym z najważniejszych objawów tej tendencji.

W tym roku nadrzędnym hasłem towarzyszącym spotkaniu będzie idea „dobra wspólnego”. Kategoria ta stała się we Włoszech głośnym tematem w roku 2011, gdy rząd Silvio Berlusconiego zmierzał do sprywatyzowania wody. W referendum obywatele opowiedzieli się przeciw temu pomysłowi. Zasoby naturalne, kultura, przestrzeń publiczna itp. określone zostały wówczas jako „dobro wspólne”, które powinno być wyłączone z obiegu wymiany towarowej. Podejmowane są próby wpisania tej kategorii do dokumentów prawnych, sama idea zaś stała się uniwersalnym określeniem dla praktyk wykraczających poza relacje posiadania, prywatnej własności, konkurencji i wymiany walutowej, a zmierzających w stronę współpracy, solidarności oraz dzielenia się dobrami i usługami. „Zadłużenie, prawa i demokracja” będą podczas warsztatów, okrągłych stołów i zgromadzeń tegorocznej AGORY ujmowane właśnie z perspektywy „dobra wspólnego”. Uczestnicy zaplanują również skoordynowane działania ruchów społecznych z Europy i krajów regionu Morza Śródziemnego w nadchodzących miesiącach.

Wszystkie wydarzenia AGORY 99 można oglądać na żywo na stronie internetowej 99agora.net, na której znajduje się również program spotkania. Opublikowane tu zostaną dokumenty podsumowujące obrady. Przebieg AGORY śledzić można również przez Twittera (konto @99_Agora) i na profilu facebookowym zjazdu.

__
Przeczytany do końca tekst jest bezcenny. Ale nie powstaje za darmo. Niezależność Krytyki Politycznej jest możliwa tylko dzięki stałej hojności osób takich jak Ty. Potrzebujemy Twojej energii. Wesprzyj nas teraz.

Igor Stokfiszewski
Igor Stokfiszewski
Krytyk literacki
Badacz, aktywista, dramaturg. Współpracował m.in. z Teatrem Łaźnia Nowa, Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards, Rimini Protokoll z artystami – Arturem Żmijewskim, Pawłem Althamerem i Jaśminą Wójcik. Był członkiem zespołu 7. Biennale Sztuki Współczesnej w Berlinie (2012). Autor książek „Zwrot polityczny” (2009), „Prawo do kultury” (2018).
Zamknij